Octobre c’est aussi la brume et le début de ce qu’il est injustement convenu d’appeler les mauvais jours. Observons les signes annonciateurs.

« Octòbre brumerlós, Apresma buscha dau canton ». Si octobre est brumeux, approche la bûche de l’âtre car il va faire froid.

Et même peut-être très froid: « Octòbre en crumor, Ivern en furor ». Octobre obscurci par la brume, hiver en fureur.

Mais la brume n’est pas seule en cause : « Octòbre jalussier Te deu rendre mainatgier ». Si octobre amène de nombreuses gelées blanches, cela doit te rendre économe (car l’hiver sera dur et long).

Michel Chadeuil

Sègle tresen avans Jesus-Christ.

Al fons del golf que pòrta son nom, la vila grèca de Corintes s’espandís sul istme que liga Pelopònes e Attica.

Sus la plaça bèla del Mercat se vend una banda d’esclaus presa sus un vaissèl en plena mar.

Demest eles, un òme crane respond al mercadièr que li demandava çò que sap far :

- Sabi governar lo monde, alara te caldrà me vendre a qualqu’un que cerca un mèstre !

En reconeisser un filosòf cinic, un nòble vilandrés lo compra e li balha la libertat sul pic . Un còp afranquit, lo Diogènes ( se tracha plan d’el) se recapta al pè d’un temple, duèrm dins una mena de barrica de tèrra cuècha, manja çò que li escampan las gents e se passeja pertot en plen jorn amb sa lanterna alucada per dire de trobar un òme vertadièr.

A l’encòp, ensenha que desprovesiment e umilitat condusisson a sapiesa. Morís a l’atge de ochanta seis ans d’una mordida infecciosa per çò que assajava de raubar son òs a una vièlha canha. Son comportament mespresant cap al poder ne farà lo rèire dels anarquistas-rebalaires.

Mas lo mai celèbre episòdi de sa vida se debana quand, atragut per sa renomenada, lo quite Alexandre de Macedonia li fa una visita e li ditz :

- As pas paur de ièu ?

- Qual ès ? Lo ben o lo mal ?

- Lo ben.

- Qual poiriá doncàs crénher lo ben ?

Impressionat per la responsa del vièlh òme, Alexandre apond :

- Demanda-me çò que voldràs, o te donarai.

- Bolega te un pauc, me fas de l’ombra.

Felip Frens

Auei, qu'es la rentrada per Rubrica en òc tanben.

Voici donc une petite chronique de mobilité géographique par Micheu Chapduelh, afin de nous remettre en route pour la rentrée. Comme de coutume, en toute dérision bien sûr...

°°

Chabadas las vacanças. Es temps de tornar, de tornar au trabalh, de prener lo chamin dau retorn. Auvetz totjorn a la ràdio o a la television, los jornalistas dire que lo chamin dau despart es encombrat au començament de julhet. O lo chamin dau retorn saturat a la fin dau mes d’aost. Me sei longtemps damandat coma podián saber si tala o tala veitura presa dins un embotelhatge partiá o tornava. Me semblava que quauqu’un de Marselha qu’anava passar sas vacanças a Clarmont era sus lo chamin de l’anar, mas que queu chamin anava dins la mesma direccion que lo chamin dau retorn d’un parisian que veniá de passar sas vacanças a Seta. Mas non ! Per los jornalistas son tots dos sus lo chamin dau retorn. Quo es que partir vòu dire « quitar París per las Vacanças » e tornar vòu dire « quitar las Vacanças per rentrar a París ».

Fin finala, lo governament a tòrt de voler redusir lo nombre de regions : desjà ne’n i a nonmàs doàs : París per i trabalhar e las Vacanças onte los parisians se van pausar..

Si de Perigòrd voletz anar passar quauques temps en Bretanha o vers Briançon, partetz pas e tornatz pas : demoratz en Vacanças. E si voletz anar passar quauques temps a París, cresetz d’i anar mas quo es pas vertat, ses a i tornar, que seguetz lo sense dau retorn.

Quauqu’un que fai París-Rouen e vai vers lo nòrd es dins lo sense dau despart, mas tanben quauqu’un que vai vers lo sud e fai París-Marselha. E far Rouen-París o Marselha-París, quo es anar vers lo sud o vers lo nord, mas totjorn dins lo sense dau retorn. Quo es pas simple la geografia !

Tornar au trabalh, quo es per consequent tornar a París. Los que tornan pas a París son totjorn en vacanças, trabalhan pas, son daus gròs fenhants.

Micheu Chapduelh

Si cette chronique vous inspire des commentaires et des textes en occitan, laissez les sur notre blog