Lo tema de l'emission de ràdio animada per Joan-Claudi Dugros "Parlèm nòstra lenga" sus Bergerac 95 es consacrat aqueste mes de junh au poèta Pau Froment, nòstre vesin de Òlt (Lot) e a las noveutats literaras occitanas, subretot « Chaucidas dins los blats » , lo noveu libre de Jan-Peire Reidi.

De escotar sur http://www.bergerac95.fr/index.php?category/Emissions/Par...

E de veire sus aqueu blògue: Chaucidas dins los blats

Seguida e fin daus textes de Felip Frens lo viatge occitan partida 1 e lo viatge occitan partida 2 sur aquel blògue.

°°

Tres ans pus tard, lo Patrici lisava sul internet melhor que la Solanja, la dròlla d’en facia que alisa son telefonilhon quora que siá.
Aviá segut un cors d’informatica organisat a res non còst per Miègjorn-Pirenèus a Gordon avans que li prestèssi un ordinator portable inutilisat. N’enantissiá talament qu’èra pas de creire !
S’èra pas encara embarcat sus « Morrelibre »* mas picava los accents occitans mai lèu que la secretària de l’I.E.O. !
De còps, emplegava sa lenga mairala tant aviat que li deviái demandar de parlar dapasset.
D’aver a man un locutor de naissença vos permet de presar melhor una lenga cantadissa.
Deguèt m’apréner quicòm qu’es pas tot un per un francofòn : dire los èrras en produire una vibracion de la lenga al darrièr de las dents.
O fan tanben los catalans e los quite castelhans.
Un còp èra, me parlèt de la gramatica de l’Alibèrt qu’aviá manlevat a la bibliotèca municipala.
- Me’n vau t’assabentar, ço diguèt el. L’òme que escriguèt aqueste libre en 1936 nasquèt a Bram de Lauragués en 1884 e tenguèt una farmacia a Montreal d’Aude mentre que venguèsse un lingüiste plan celèbre. Se disiá « lengadocian central » que lo còr de la lenga bat a l’entorn de Carcassona. Zo pòdes veire sus la carta geografica qu’es estada estampada aiçí.
Notaràs que Brageiragués e Sarladés forman part de l’airal lengadocian. Lemosin comença sonque al delai de Vesera.
- Gaita ‘quí , dins l’introduccion : l’autor avertís qu’a negligit d’estudiar lo parlar sarladés del Peirigòrd meridional per defugir d’èsser acusat de megalomania lengadociana !
- ‘Quò fai res, avem lo « ca » e non pas lo « cha ». Sostengam nòstres fraires lemosins encara mai que tòcan Oïl !
- Pr’aquò dises « chen » en luòc de « canh ».
- M’embèstias,tu.
- Te mainas pas que te carpinhi ?
- De segur. Avisa, t’ai portat una ponhada de morilhas per ne te far la pascada.
En devalar las grasas del celièr, me pensava que se semblan la moleta e l’amistat. Devon se calfar
a l’entorn d’una brava botelha.
Felip Frens
* « Facebook » en anglés, « Tronchelivre » en françés

°°

Publicat dins lo n° 36 de la revista Plumas d'òc.

Plumas d'òc se vend unicament per abonament : 15€ per 4 numeròs.

Cheque de mandar a : Association "Las bonas lengas", sur la font, 24250 DAGLAN.

Corric  : lbl.daglan@laposte.net

Seguida dau texte lo viatge occitan partida 1 sur aquel blògue.

°°

L’endeman ploguèt tota la jornada e quand lo boièr pòt pas laurar, se sèi al pè del fuòc per legir son Assimil, ço parièr que dins la cançon plan coneguda. E mai se plantèssi pas mon agulhada, èri plan urós de tornar trobar lo Patrici pr’amor de veire de monde pel mejan d’un libre sens que nos trempèssem las sabatas.
- Son calucs aquels gascons, bòtan dels achas en luòc dels èfas, comencèt nòstre bordièr que me semblava venir un gramaticaire de tria ( ne coneguèrem dels tipes que partiguèron portièr per ne finir president-director-general ! ).
- Pas pus que los sarladeses que dison de longa los « a » coma los « ò ». Sens te parlar de l’usatge intensiu que fan del mot « aquò ». L’emplegan de contunh : quò’s, que quò’s, que quò’s aquò,‘quò vai…
Tè, vòli jogar que t’escriga doas paginas sens pas cap l’emplegar, aquel mot. O montrarai tanben als escolans de Daglan.
- Daglan ? Que vas fotre a Cèou ? Son mièg carcinòls ailà.
- Non, parlan tan plan coma tu. An un quite professor qu’es un dictionari corredís, te disi pas.
- Es vertat ?
- Solide ! Bon, tornem a Gasconha. Coneis Auch e sa catedrala ?
- Non pas. La sòrre i èra estada annada bèl temps a en s’encaminar per Lorda.
- Se conta que lo d’Artanhan, cabdèt de Castelmaurel dins l’encontrada de Vic en Fesensac, montèt l’escalièr grand d’aquela gleisa a caval ! Disiá « cap de diu » de tira a París quand i èra mosquetari.
- Tetava lo flescon d’armanhac tròp sovent, benlèu ? Pareis que ne mèton dins lor cafè ara.
- De caval ?
- De vin fòrt, farcejaire ! D’una mena que fa quaranta degrasses. Ne cal pas belcòp per te far virar lo cap.
- O sabiás, tu, que los gascons de Val d’Aran an botat de las pancartas bilingüas long de lor estradas ? En co d’els, l’occitan es pertot.
- Zo vesères ?
- Non qu’èri sul ubac de Pirenèus e las montanhas nautas m’empachavan de veire ont son.
- Aquesta istòria me recòrda quicom : la cantarem tot ara se avem acabat los exercicis de la leisson nonanta novena. D’acòrdi ?
- Oc plan. Cresi que lo còp que ven, se tractarà de Milhau e las gorjas de Tarn.. O coneisses ?
- Segur que òc ! Lo pepin de ma paura maire sortiguèt de Roèrgue fa bèl temps. Se contava qu’aviá un gos que te li podiás parlar coma a un òme. La bèstia gardava las fedas sul causse negre dins lo ròdol de l’avenc Armand e de sa balma meravilhosa.
- Dieu m’abirme se mencionan pas lo mercat de Santa Africa ! Coma me triga de descobrir la seguida de l’istòria ! A diluns, Patrici.
- Adieu, companh !
(De segre...) Felip Frens.

Publicat dins lo n° 36 de la revista Plumas d'òc.

Plumas d'òc se vend unicament per abonament : 15€ per 4 numeròs.

Cheque de mandar a : Association "Las bonas lengas", sur la font, 24250 DAGLAN.

Corric  : lbl.daglan@laposte.net