Ok

En poursuivant votre navigation sur ce site, vous acceptez l'utilisation de cookies. Ces derniers assurent le bon fonctionnement de nos services. En savoir plus.

Cronicas d'autors - Page 33

  • Mon jornal, per Sèrgi Lespinasse

    Sèrgi Lespinasse.jpg« Mémé, mémé …mon jornal es arribat ? Òc plan pauròt ! Es aquí, l’ai gardat ! Mas avant de lo prendre te cal anar me cercar de pomas de tèrra e qualques pòrres per far la sopa. » Partiguèri sul pic e per un còp sens romegar. ! Aviái de petitas garras mas corrissián viste que me trigava de dubrir mon « corrièr » . Pomas de tèrra e pòrres pausats, prenguèri mon jornalet , me sietèri a la taula de la cosina e aquí comencèt lo plaser ! En primièr agachar la banda que portava mon nom, mon petit nom e mon adreça. Aquò èra la pròva que qu’èra MON jornal a ieu e qu’eisistissiái come estant una individualitat reconeguda. Puèi venguèt la lectura e la seguida de las aventuras de « Pat’apouf » , los juècs novèls qu’èran perpausats, lo camin dins lo labirent per ajudar la tortuga a anar manjar un pè d’ensalada, lo coloratge, las devinhòlas e tant e mai de causas autras. Trobavi mai de plaser dins la lectura de MON jornal que dins la d’un libre, mesma se aqueste darrièr portava fòrça imatges. Vesetz, un libre lo podetz legir quand voletz : lo matin, lo ser, dins la jornada ! Un jornal, quitament vòstre jornalet – mas aquò l’aprenguèri qualquas annadas mai tard- es coma una dròlla : se fai esperar !Pensi qu’aguèri bonastre de recebre un jornalet dins mas joinas annadas que encara uèi ai gardat aqueste gost per la lectura jornalitisca . Pertant, en prenent d’atge ai un desplaser prigond : lo de n’aver pas saput gardar los jornalets de ma joinessa !

    Sérgi Lespinasse

  • Lo moton a uech pautas per Micheu Chapduelh

    Micheu Chapduelh 2014.jpgArser era a culhir de las frambueisas. Quò ocupa los uelhs e las mans, mas quò laissa l’esperit liure.Me trapí entau a pensar a queu moton OGM que los jornaus ne’n an parlat. Un anheu crosat emb un pofre, si ai ben compres… Ah ! tu ne sais pas ce que c’est un pofre. Quo es verai que n’i a gaire en per aquí. Eh bien, c’est un poulpe, une pieuvre si tu préfères. Una bèstia tota molassa mas que a uech braç. Octopus octopus, qu’ils disent les savants. Après lo famós moton de cinc pautas, lo moton de uech pautas ! Quo es a queu moment que ai esversat ma caçairòla de frambueisas. Que voletz, una man per culhir lo fruch, una per levar los frambueisiers, una autra per tener la caçairòla… M’en mancava au mens una. Quo es un òme OGM que aurián degut far, los sabents. Un moton a pas besonh de uech pautas (Enquera que, uech gigòts…) mas io, auriá quauques braç de mai (e mai emb de las ventosas tot dau long), lor trobariá ben una utilitat : tener un paraplueja sens laschar lo guidon de la bicicleta, tener la selha de pintura e lo pinceu sens laschar l’eschala… Que d’avantatges ! Decepcion en rentrar : lo jornau parlava de medusa e pas de pofre. De que demorar… interdit.La nuech, ai raibat d’OGM. Coma las laitujas blondas son mai tendras que las brunas, lor avián conhat daus genes de blonda. Arribe dins lo vergier emb lo coteu per me’n copar una (As-tu bien compris que je parle de laitues ?) e la veiquí que me chanta : « Arrête, arrête, ne me touche pas ! » (aire conegut dins mon joune temps.)L’anheu, eu, era fluorescent coma una lutachambra (un ver luisant). Quo seriá plan comòde per se permenar de nuech.

    Micheu Chapduelh

  • Istòria de meitat per Micheu Chapduelh

    Micheu Chapduelh 2014.jpgLa Catarina era vielha, reire granda-mair e sorda coma un topin. Res d’estonant a son atge. E de mai chichinhava. Los vielhs quo es entau : los uns chichinhan e d’autres minjan coma quatre. Los que minjan coma quatre son en generau mai sociables : los vesetz a tots los repas dau « troisième âge », per las estrenas de monsur lo mera, per los voiatges organizats. Ne’n mancan pas una. Los que chichinhan son totjorn a dire que tot lor fait mau, que pòden pus degerir, que an pus gost de res, que minjan e beven per que fau ben. O per vos far plaser a vos qu’avetz fait la cosina. Entre los dos, i a los que chichinhan en paraulas, mas pas davant la sieta. Quand los convidatz, disen que non, que quo es pus de lor atge, que quo lor ditz res. Mas quand son davant la sieta quo es diferent.

    Mas tornem a la Catarina. Ela chichinhava per de bon. Refusava res, mas los bocins eran totjorn tròp beus. « La meitat, quò será ben pro… » disiá totjorn. E mai daus còps quand aviatz copat la porcion e que la serviatz, li tornava : « La meitat, quò será ben pro… »

    Quo era talament sistematic que daus uns còps la frasa arribava en mesma temps que lo plat : « La meitat, quò será ben pro… 

    - E ben, disiá quauqu’un, as fam uei si te fau la meitat dau plat per tu tota sola ! » E ela – vos ai dich que era sorda – que li tornava : « Òc, la meitat. La meitat, quò será ben pro… »

    Quo es entau qu’un jorn una de sas pitas-filha que veniá de se jaire d’una neneta la li portet presentar e la trobet a taula coma lo demorant de la familha. « Ò ! la genta neneta ! disset la Catarina.

    - La voudriàs tener ? çò-ditz la jouna mair.

    - Ò non, disset l’anciana, la meitat, quò será ben pro… »

    Micheu Chapduelh

    Chichinhar : chipoter – Se jaire d’una neneta : accoucher d’une petite fille.