Lo camion m’a laissat a la surtida de l’autostrada. I a quinze ans, i viá nonmas la pita rota que menava vers lo miegjorn, drech davant. L’aviá engulhada lo còr lord e lo sac leugier, laissant dernier io la vila borgesa, convencionala, mespresanta, cuòu cosuda, ente podiá pus aver l’alen. Au coenh dau pont, m’era desvirat un darrier còp, cronhòla sarrada, grumilhas dins los uelhs, io que auriá cregut aver queu matin lai lo còr leugier e un estufladís a las pòtas. Aviá quitament esbauchat un geste d’adiussiatz. Quo es benleu queu sovenir doleirós que me fai tornar aprep quinze ans d’errança, de misera, de decepcion, de milions de pas que m’an gaire eslonhat de io. Me veiqui. D’en pè au coenh dau pont, io t’enfacie. I a totjorn la lonja davalada de las teuladas mauras vers la riviera, que semblan fugir la nauta catedrala. Me remembre d’ela mai grisa, mas garde enquera lo sovenir de queu campanament un pauc triste que reglava nòstra vita de goiardeus goluts de libertat, que devalavan las ruelas sornas per gisclar en unlant de jòia dins la clardat esblaugissenta dau bòrd de l’aiga. Los quais semblan aura un vaste parquatge ente las autòs an deslogat los quatre chens que s’eschauravan lo ventre a grands bufes de plaser. Riviera, tu, ses totjorn la mesma, lenta, suausa, que solas las chadenas tendudas de quauques gabarots o la tija oblica de tres crespas d’aiga te fan saber vivanta. Eras ‘na amija, riviera. M’as jamai fait de mau. As risolat a mas rebombetas, aculhit mas banhadas frijolantas, daus uns còps acrochat quauque paubre peisson a las espinglas torsudas que t’aviá confiadas. Quo es per tu mon prumier bonjorn… Mon bocin de cigarreta, l’acceptas emb un pitit chuchetament. Veiqui, pòde entrar, aura. Assegure mon sac a l’espatla, testa nauta, passe lo pont cranament e m’enconhe dins las ruas pendosas daus noms ancians que miegjorn fai meitat clardat, meitat reirlutz.

Joan Ganhaire

Texte mandat per l'autor per la centiesma de Rubrica en òc

Quò fai qualquas bravas annadas que sèi nascut a Peirigus. Mas, maitot, ai passat ma pita enfança chas mos reires-grands que vivián dins la Carrièra del Lis, una carrièra d’un barri talament vièlh que se sonava ... las Ruas Nòvas ! Quò’s aquí qu’ai apres a parlar l’occitan emb mon grand-paire. Dins aquela rua, i aviá una granda diversitat de gents : Peirigordins occitans, Espanhòls, Portugès, Italians, Arabes, Jusius, e tots ben paubres de segur. Mas tot aquò se passava en bon acòrd, en bon eime.. Me rapeli que l’estiu als alentorns de uèit oras del ser , tot lo mond davalava dins la carrière emb las taulas, las bevendas e la bostifalha a passava la serada a parlar fòrt e a rire enquera mai fòrt. Ai jamai saubut çò qu’èra lo racisme ad aquela eipòca. Mas quò èra justament un’autra eipòca... Quò’s benlèu per aquò que ne’n ai gardat un tal sovenir. E quò’s benlèu per aquò que lo jorn ont me’n irai, coma se ditz, dins un autre mond, lo darrièr imatge que vòli aver davant los uèlhs e dins ma testa, quò’s aqueste imatge de ma Rua del Lis.

Joan Pau Verdier

« Mémé, mémé …mon jornal es arribat ? Òc plan pauròt ! Es aquí, l’ai gardat ! Mas avant de lo prendre te cal anar me cercar de pomas de tèrra e qualques pòrres per far la sopa. » Partiguèri sul pic e per un còp sens romegar. ! Aviái de petitas garras mas corrissián viste que me trigava de dubrir mon « corrièr » . Pomas de tèrra e pòrres pausats, prenguèri mon jornalet , me sietèri a la taula de la cosina e aquí comencèt lo plaser ! En primièr agachar la banda que portava mon nom, mon petit nom e mon adreça. Aquò èra la pròva que qu’èra MON jornal a ieu e qu’eisistissiái come estant una individualitat reconeguda. Puèi venguèt la lectura e la seguida de las aventuras de « Pat’apouf » , los juècs novèls qu’èran perpausats, lo camin dins lo labirent per ajudar la tortuga a anar manjar un pè d’ensalada, lo coloratge, las devinhòlas e tant e mai de causas autras. Trobavi mai de plaser dins la lectura de MON jornal que dins la d’un libre, mesma se aqueste darrièr portava fòrça imatges. Vesetz, un libre lo podetz legir quand voletz : lo matin, lo ser, dins la jornada ! Un jornal, quitament vòstre jornalet – mas aquò l’aprenguèri qualquas annadas mai tard- es coma una dròlla : se fai esperar !Pensi qu’aguèri bonastre de recebre un jornalet dins mas joinas annadas que encara uèi ai gardat aqueste gost per la lectura jornalitisca . Pertant, en prenent d’atge ai un desplaser prigond : lo de n’aver pas saput gardar los jornalets de ma joinessa !

Sérgi Lespinasse