Lo grope Mena Bruch (chant occitan raggà) jugarà per un apero concert au Cap cinema de Perigüers dissabde 07 de novembre a 17o 45
Quo vai bolegar !!!
Dintrada liura.

https://soundcloud.com/mena-bruch/a-lombreta-ep-5-titres-2015
Teaser Video : https://www.youtube.com/watch?v=iOAKburIA0c
https://www.facebook.com/Mena-Bruch-169728476534169/timeline/

Prévisualiser la vidéo YouTube Teaser Mena Bruch

« AND CURSED BE HE THAT MOVES MY BONES »
(E maudich siá lo que remudará mos òs)
Inscripcion ente es entarrat William Shakespeare, dins l’egleisa de Stratford-upon-Avon

« … et passe sa mort en vacances » (Georges Brassens)

Mai nautres, portem de las crisantemas au cementèri per la Tots-Sents. Quauqua ren nos ditz que quo es un chausa que fau far, que fau far veire a tot lo monde que som de ’quela terra e de ’queu país, aitot nautres, que som ’quí e que obludem pas.
Quo es pas totjorn aisat de trobar una pita tomba de quauques metres carrats au mitan daus cadafalques de maubre ròse. Òm chercha ente son entarrats nòstres « paubres mòrts », coma disiá ma defunta granda-mair. Lo nom gravat dins la peira, pas escrich coma fau, se veu a pena. Òm cala lo topin de crisantemas entre una placa e un crucifiç, flors de fuòc sus la terra freja. Òm se ditz que òm fai son dever de pietat filiala, sens puescher s’empaichar de pensar que lo geste a nonmas lo sense e la valor òm li dòna e que los mòrts que son ’quí son pus ’quí.
Pas aisat, dins un endrech parier, de reviscolar en se-mesma lo sovenir de la gent que avem aimats. La morbiditat estofa la chalor trista dau sovenir. Lo cementèri es tròp òrre. Lo champ daus mòrts es un imatge orrible de la societat daus vius, de lor gloriosetat pretenciosa. Òm sap pas si fau plànher la vanitat de la gent que despensen daus sòus per onorar lors mòrts o ben eissaiar de comprener lor raibe de permanéncia. Vòlen far veire a ilhs-mesma e aus autres que garden quauqua ren que, per ilhs, a una granda valor. Òm se damanda quitament si lo sense de nòstra dignitat nos comanda pas de far parier. Òm voldriá creire que ’quilhs monuments son una fòrma de pregiera, mas que vau una pregiera sens umilitat ? Òm a enviá de virar los talons e òm ne’n a un pauc onta.
Avetz-vautres vut un cementèri anglés ? Quo es nonmas una peluja e de las peiras tombalas emb un nom gravat dessus. Pas de cavòts, pas de chapelas e de monuments. Aus Estat-Units, òm veu quitament daus cementèris que semblen un grand prat ; quo es nonmas quand òm s’i permena que òm remarca, pausadas a plat dins l’erba, de las placas de bronze per far veire ente es lo mòrt e un pitit cròs per metre quauquas flors. Mas crese ben que los Anglés e los Americans respecten lors mòrts tan ben coma nautres. Farian benleu coma lor grand autor, William Shakespeare, que voliá pas que sos òs fuguessan remudats, per l’amor de se mielhs reïncarnar lo moment vengut. Per nautres, l’endrech ente nòstres mòrts son entarrats es una chausa que nos estacha a un país. Pareis que, quand bastissen un barratge, çò que « pausa lo mai de problemas », coma disen los engenhaires, quo es de desplaçar los cementèris daus vilatges que deven estre nejats.
Avant que ieu tornesse viure au país e que veniá metre de las flors au cementèri per la Tots-Sents, ’visava la natura dau Nontronés au mes d’octòbre, e me damandava si mos ancians, que me fasian venir en ’questa sason per dever de fidelitat, me fasian pas en mesma temps un autre present tots los ans. Avetz vut lo païsatge dempuei lo cementèri de Nontroneu ? La beutat de las jarriças e daus plais, roges e rosseus coma lo fuòc au solelh d’octòbre nos fasiá plan laissar nòstras idéias de mòrt. Mos pitits dròlles espingavan dins lo cementèri (« Montes pas sus las tombas ! ») e legissian los noms sus las peiras (« E.R., monier a Vilajalet, mòrt en 1934 »). Rencontravam daus ancians vesins, lor damandavam lor portament, s’eimajavan de la familha. Puei, avant de tornar en vila per trabalhar, ’massavam dins nòstres bòscs quauques champanhòus e de las chastanhas. Sei segur que nòstres ancians eran a nos espiar d’ente som e, de nos veire tan uros de viure, se sentian coma nautres, coma Brassens dins los cementèri de Ceta : en vacanças.

A Javerlhac, lo 3 de novembre de 2015
Jan-Peire Reidi

Ils étaient près de 108 au début du XXème siècle, 60 à la fin de la seconde guerre mondiale, ils sont désormais une petite dizaine à être en activité en Dordogne, deux fariniers et les autres produisant de l'électricité. Parmi eux le moulin de La Pauze à Saint Méard de Dronne, tenu par Alain Mazeau et son épouse, qui a donné lieu à deux émissions sur Meitat-chen, meitat-pòrc. Alain Mazeau nous parle de la menace qui pèse actuellement sur cette activité.

« Los molins existan dempuei la periòda neolitica, quo es la prumiera forma d'industria que transfòrma l'energia naturala de l'aiga o dau vent en fòrça au servici de l'òme. I a de segur daus molins fariniers, mas pas nonmas quò, per lo papier, per la metalurgia, per far virar las maschinas industrialas, en tot , mai d'una vintenada d'utilizacions. La Pausa era un molin farinier, jusc'en 2003, produsem tanben de l'electricitat dempuei 1892 e continuam de zo far, l'equivalent d'un ectar de paneus fotovoltaiques. Continuam de mòudre de la farina per la bolenjaria dau molin. Organisam de la visitas pedagogicas, en francés, en occitan. Pasmens, quela activitat es en dangier. E òc, sem menaçats per la directiva europenca se-disent de « continuitat ecologica ». Per fin de laissar passar lo peisson, volen « tornar a la ribiera son aspect d'origina », pareis, laidonc que los molins son quí dempuei daus milenaris... En realitat, saben ben que la rarefaction dau peisson ven de la polucion, de la « subre-pescha », dau grands baratges electriques sur la Dordonha, que de segur ne'n podem pas parlar. Volen far paiar jusca' a 200000€ per se botar a la norma ( l'estat en prendria 60%) et quò-qui podem pas paiar. O b'etot arasar los pitits baratges,ço qu'aura per consequença de far barrar los darriers molins. Pertant, avem de las solucions a perpausar per melhorar la situacion, mas lo decidaires son luenh d'aqui e de las realitats dau teren que los professionaus de la ribiera coneissen bien. Nos escotan pas. I a un avenir per los molins, per produsir de l'electricitat pròpa, far de las microbrassarias, per mòudre, per lo torisme...Parlem sovent d'ecologia, de retorn a la ruralitat, mas las decisions que son presas nos aidan pas, au contrari, a continuar o a transmetre ».

Et pourtant, les décisions devraient aider a faire perdurer et développer ces activités millénaires et emblématiques de nos territoires.

Denis Gilabert.