"A la cèrca del QRCÒDI", per Brigita Miremont
Un còp èra una còla joiosa de Perigòrds qu’anavan al Festenal Interregional de las Culturas Occitanas dins una brava vila del sud. E, zo sabètz ,èran un pauc estropiats de l’èime aquèls festejaires !
Qu’ èra del temps del Dracovint, aquèla espècia de bestioleta invesibla e banuda que nos faguèt migrar fòrça annadas.
Aquel virús nos sautava dessús cada còp que voliam far la fèsta.
Voliatz dançar la borréia ? E òp ! tanlèu la musica , te veiquí lo dracovint que te virava alentour !
Voliatz minjar un bocin d’aligòt / salssisa ? La bèstia èra sus la forqueta !
Voliatz potonar lo vòstre galant ? Mèfi ! Èra aquí a gaitar per dintrar dins la vòstra boca !
Voliatz legir un conte de Bodon empruntat a vòstre vesin ? Atencion la bestiola èra sul papièr !
-E marda ! Disiá lo Tiranòc ! Podèm pas far res !!
La bèstia èra pertot, pertot !!!La vita impossibla !
Endonc, amont naut , a París los decidaires decidiguèron que se voliam tornar dançar la borréia e minjar l’aligòt nos caldriá nos far fissar dos còps !
En arribant al Festenal los Perigòrds vegèron ben que lo monde brandissián un braçalet roge per anar al concèrt .
- Se quò’s mas quò lo sesam...pas de problèma ! De petassons roges ne’n avèm dins la saqueta.
A la lèsta de ribans fuguèron talhats dins lo drapèl de la Guilhemeta que se deplaçava totjorn emb un drapèl als colors de l’Occitània.
E te veiquí nòstra assemblada fisançosa que pren la direccion de l’entrada en brandissent fièrament lors braç enrodats de roge. E cantavian :
- Sèm de Perigòrd ! N’avèm pas paur !!
-A ! non ! Ço ditz lo contrarotlaire . Per dintrar vos cal un QRCÒDI .
-Mas ne’n avèm un QUICÒM DE ROGE !
-Non ! Vos cal estre vaccinats, endonc aurètz un QRCÒDI sul vòstre smartfòni .
- De qué ? De smartfòni ne’n avèm bric que sèm del Perigòrd !E de mai aimèm gaire las ondas.
E per lo vaccin, vos veiquí lo papièr , una atestacion del medecin . Avèm ajut doas fissadas tres mes i a.
- Non ! Vos cal un papièr emb un QRCÒDI dessús !
- Mas ont lo trobatz vosautres lo papièr QRCÒDAT ?
-Vos cal anar veire Amelia
-Amelia ? Mas ont demòra aquèla femna ? La coneissèm pas nosautres ?
-Tot suau, tot suau ! La responsabla del festenal, emb fòrça empatia nos convidèt a l’ostal de vila per anar consultar l’ordinator ont deuriá se trobar Amelia.
Mas res se passa...Podèm pas aver Amelia que nos manca lo còdi . Enquera aquèl fotut còdi !!
Li comprenèm pas res. I a del monde alai sus la plaça que son a credar .
- « Lo QRCÒDI ne’n volèm pas! Botatz- lo vos dins lo cuol ! »
- Dins lo cuol? Quò’s malaisat ! Mas los autres se lo bòton al punhèt ?
La tropa Perigordina es complètament desemparada … E lo concèrt que vai commençar ! Cal trobar lèu lèu un biais per dintrar
Puèi , qualqu’un ajèt una idèia .
- Anèm veire a la nòstra Mutuala !
- Bonjorn Madama, vos seriá possible de lo trobar lo QRCÒDI qu’avèm aquí la carta vitala e la nòstra carta d’identitat ?
-A non, zo podèm pas far , mas benlèu als impòsts .
- Al impòsts? Mas coma cal far ?
-Emb lo vòstre còdi dels impòst .
- Enquèra un còdi ! E de còdi ne’n avèm totjorn pas .
Lo temps passa e cal trobar una solucion lèu fach.
Urosament la Proteccion Civila es aquí per far lo tèst que nos vai permetre de l’aver aquel sesam per dintrar.
En veire la nòstra atestacion lo medecin nos fasquèt un papièr per certificar que eriam plan fissats dos còps .
- Òsca ! Òsca ! L’avèm lo papièr indispensable per dintrar al concèrt !
E te veiquí la tropelada de festejaires que se presentan plan rassegurats davant los contrarotlaires que contrarotlan plan coma cal !.
-L’avèm ! L’avèm
-Mas non ! Avètz un tèst negatiu ,segur, mas vos cal lo QRCÒDI per aver drech al sesam !
-E marda ! Tòrna dire lo Tiranòc. Cal trobar un autre biais per dintrar !
………..
E quò’s aital que la Guilhemeta qu’èra pas vaccinada passèt lo contròla sens problèma emb un QRCÒDI panat a sa sòr.
E los autres qu’èran vertadièrament fissats dos còps deguèron cercar dins las pobèlas qualques braçalets roges, solas pròvas legiblas per un contrarotlaire seriós.
-Bona serada Dònas e Senhèrs nos diguèt lo contrarotlaire respectuós quand dintrerèm a la cordinada , dignes , sul la plaça per escotar los cantaires...Legalament.
Tota semblança emb de las personas que coneissètz seriá mas una coïncidéncia !
La Brigita
Antan, quand quò venguet per far « l’adressatge », quauques Javerlhacs, pas forçadament daus « neo-ruraus », volgueren donar a nòstres chamins e nòstras charrieras daus noms de chantaraires dau comerci. Damandí de nommar la D 93 « Route des Troubadours », una espécia de chantaires un pauc diferents. Mas me disseren que lo nom « Route de Mareuil » era dejà atribuit oficialament dempuei de las annadas. Tant pieg ; dau mens, la gent faran pus aisat per trobar lur chamin si an pas lo GPS. Totparier, a la mairariá, pensavan coma me que faliá gardar lo mai possible çò que fai l’identitat geografica, istorica, lingüistica, daus luòcs e la sabor de lurs noms. La secretària me faguet veire son trabalh plan rigoros e documentat. Quò fai que, la setmana passada, quante tornerem de vaçanças, aguerem la bona surpresa de trobar daus paneus : « Chemin du Grand Lac », « Route de Pierre Virande », « Route des Plantoliers »…
Au mes de junh de 1940 daus milions de Francés dau nòrd fugiren davant l’armada alemanda. Partian coma podian sus las rotas dau Miegjorn e fasian segre çò que podian. Los Stukas bombardavan los refugiats sus las grandas rotas ; la gent passeren per las pitas rotas. Au vilatge dau Grand Gilon, sus la Despartamentala 93 que ven de Javerlhac e que prenem per anar a Maruelh, Rabairac e Brageirac, las autos, los camions e los autobus esperavan lo temps de laissar los buòus cular quauque charreg de fen dins una granja. Lo paubre monde assedrats, alacats, abracats, cuberts de pòuvera, volian de l’aiga. Quand los Grand Gilons lur damandavan ente anavan, respondian que sabian pas.