Voici un conte de Noël envoyé par Philippe Frens, écrit par Georges d'Humières de l'Aude.
°°
-Sabetz de qu’es lo bresegon ? Non ?
Se vos passejatz dins la garriga per Nadal, rescontraretz benlèu, dins una comba, a l’ombra, una planta polida, a la fuèlhas lusentas, que pòrta de bòlas rojas coma la brasa del fuòc o coma un botelhon. Es lo bresegon.
-E sabetz d’ont li venon aquelas bòlas rojas ? Non ?
- Escotatz plan. O vos vau dire.
Segurament que, quand èretz pichons, lo papeta o la mameta vos an contat que la nuèch de Nadal es una nuèch magica, ont las bèstias parlan la lenga coma los òmes.
Dins aqueste pichon conte, vaqui çò qu’arribèt.
Lo matin de Nadal, lo gal se leva e crida :
« Jèsus-Crist es nascut, Jèsus-Crist es nascut, Jèsus-Crist es nascut ! »
Dins l’estable la vaca demanda :
« A ont, a ont, a ont ? »
Dins la jaça la feda li respond :
« A Betelèm, a Betelèm ! »
L’ase, de son costat brama :
« I cal anar, i cal anar ! »
L’ase aviá bramat: “I cal anar, I cal anar, I cal anar!” e totas las bèstias s’èran encaminadas amb el cap a Betelèm.
E caminan que caminaràn...
Alavetz, en caminar , l’ase rescontra la vaca e troba que pòrta quicòm.
- « De que pòrtas ? » demanda a la vaca.
- « Pòrti de lach al nenon que ven de nàisser. Atal se ferà bèl e serà plen de saviesa. »
Ah ! se ditz l’ase. Paure que soi ! Ai completament doblidat de prene un present. Ai pas res pres. Quin ase que soi !
Aprèp la vaca, rescontra la galina que lo cuòl li fasiá sant Miquèl.
- « De qu’as, la galina per anar tan lèu? »
La galina respond :
- « Pòrti l’uòu al nenon que ven de naisser. Atal se ferà bèl e serà plen de saviesa. »
Ah ! macarèl ! e ièu qu’ai pas res pres ! Paure ase que soi ! De que va pensar lo pichon popon ?
Aquò lo tarufava e s’en voliá mal.
Fin finala, l’ase rescontra la cabra..
- « E tu, la cabra, de que pòrtas? »
E la cabra de respondre :
« Pòrti lo formatge al nenon que ven de naisser. Atal se ferà bèl e serà plen de saviesa. »
- « Ah ! paure ase que soi ! E ièu qu’ai pas res pres amb ièu per lo pichonet. » se pensèt l’ase.
Aquò lo tafurava talament que se disiá :
-« De que va dire de ièu, Nòstre Sénher ? Dirà que soi un ase… e aurà plan rason ! »
E vaqui las bèstias qu’arribèron a Betelém .
Tot pietadós, l’ase èra a mand de passar la pòrta de l’estable quand s’avisèt una bèla mata de bresegon.
- « Qu’es polida, aquela planta ambe sa fuèlhas lusentas e vernissadas ! ne vau colir un ramelet e ne farai present al pichon Jèsus, » se diguèt tot content.
Sarrèt las dents sus la branqueta a las fuèlhas escosentas e dintrèt trionfant e urós dins la grèpia sens faire cas de la sang que rajava de sos pòts e que tombava sus las fuèlhas e sus lo nenon.
Nòstre Sénher ne siaguèt plan tocat e volguèt que, d’aquel jorn, lo brasegon portèsse de fruchas rojas coma de pèrlas de sang, en sovenir, justament, del pichon present del paure ase.
E cric e crac, mon conte es finit, E cric e crac, mon conte es acabat !
Jòrdi Dolmières
De veire , lo blògue de Jòrdi Dolmières: occitania viventa