Lo viatge occitan, partida 1 per Felip Frens
"Resumit dels episòdis precedents" :
Dins sa bòria del Peirigòrd Negre, un òme ausís parlar sa lenga mairala sul transitor que ven de crompar per remplaçar son pòste vièlh de radiò. Decidìs de n’apréner mai e, pauc a pauc, encontra de monde que l’assabentan : son »patés » seriá una lenga autentica coma la dels celèbres cavalièrs-trobadors de la legenda…
Lo Patrici - se tracta de nòstre òme – se diguèt que per cantar e escriure totas aquelas istòrias, caliá mai que un patés, calià que parlèssen una lenga vertadièra aquels trobadors que cavalgavan per tota l’Euròpa d’alara.Que charrava en « occitan » li foguèt revelat per astre. Era tot escàs tornat a la bòria quand, sul sèr, s’estrementiguèt lo tustador de la pòrta.
- « An-tré », ço diguèt a la francimanda.
Lo vesin d’enbàs – un gavach rai mas un de plasent- dintrèt amb un livre jol braç e, dins la biaça,
un aparelh pichon per ne far de la musica. Dètz ans a, aquel òme avià crompat l’ostal vièlh del Marcelon, res mai qu’un clapàs, e restaurat melhor que los Monuments Istorics, ço disià lo conse.
- Adissiatz sénher R…., anatz plan ?
Macarèl, parla patés ara, se pensèt lo Patrici en se remembrar que avià ja vist un empegatge « Oc » sul veïcul del vesin. De mai, poirià dire « monsur » que soi un païsan e non pas un « sénher ».
- Ca va… Sang de Dieu, ont aprenguèretz nòstre parlar sarladés ?
Era pas cap vergonhós lo Patrici. E mai se compreniái pas tot, de me respondre còp sec dins la lenga m’onorava bravament. Per ço que l’endevinèretz, soi ièu lo vesin.
- L’apreni dins aqueste libreton que se sona « L’occitan sens pena ». Ven amb dos cd per ausir parlar de monde de pertot.
- Endonc aprenètz tanben de o legir coma d’escriure ? Zo pòdi pas far.
- Vau vos ne prepausar una : se volètz, nos encontrarem cada setmana a l’ostal. Me faretz parlar del temps que vos farai la dictada.
Me prenguèt mai d’una annada abans que se melhore l’usatge de la lenga. Tre la primièra leisson, lo Patrici, el, se trachèt que son parlar deviá semblar un bocinet particular als autres mas que d’autre biais compreniá facilament los locutors sul cd. I ausiguèt quitament de lemosin parièr que lo de Radio Blau sul transistor .
- Vesètz, ço ditz el se risent, aquels lengadocians centrals sabon parlar tan plan coma escrivon. Me pensi que prononcian clarament cada letra per plan escaire lor dictadas.
Demorèt pas bèl temps a l’escòla lo Patrici mas cal pas li contar de las colhonadas. Ièr, m’a fach un brave plaser : m’a tutejat dins la lenga nòstra.
- Ou, Patrici, baste que ploguèsse encara mai deman, poirem nos atacar al gascon !
Aital, contunharem nòstre viatge per Occitània…(de segre)
Felip Frens
Conte liurament inspirat de la metòda assimil : "l'occitan sens pena"
Publicat dins lo n° 36 de la revista Plumas d'òc.
Plumas d'òc se vend unicament per abonament : 15€ per 4 numeròs.
Cheque de mandar a : Association "Las bonas lengas", sur la font, 24250 DAGLAN.
Corric : lbl.daglan@laposte.net
Lien permanent
Catégories : Cronicas d'autors
Février, c’est feurier ou febrier, nom que la conscience populaire associe au mot feure ou febre, c’est à dire à la fièvre. Février n’est donc pas favorable à la santé. On dit aussi – mais quelle en est l’origine ? – Belier ou Bilier, à moins que ce ne soit Belhier que la conscience populaire associe aux abeilles où plus exactement à l’entrée en activité de la reine. Ces étymologies sont probablement fantaisistes..