Daniel nos a preparat un texte de sovenirs de son mestier de regent per marcar la dintrada.

Bona dintrada a tots!

°°

Tant lonh que tòrni montar dins la remembrança de ma vita de regent de vilatge, es una evidencia : mon bio-ritme èra estampat per la dintrada de setembre.
La febra dintradivola començava de m’atrapar tanleu passat lo 15 d’aòst.
Segur èri enguèra en vacanças, mas l’i soscavi dejà ad aquel matin ont la cort de l’escòla s’anava emplenar de drolletas e de drollets.
Mon escòla a classa unica coma n’existavan enguèra en Peirigòrd a l’epòca, èra una pitiota escòla de vilatge perduda dils termes ensùs Lascaus. L’i èri estat nomenat dumpuèi ma sortida de l’Escòla Normala de regents e l’i demoravi, urós qu’èri dins aquel recanton de campestre ont la vita èra mai suauda, mai doça qu’endacòm mai.
Mon escòla a l’imatge de mai d’unas, se teniá facia al sud, cap al solelh que mancava pas de rescalfar lo cortil claus d’una muralha, son bel telh e son maronier. Aimi zo dire : donava l’enveja de l’i venir ensenhar.
Venian aquí de drollets de la campanha, filhs de paisans o d’obriers per la majora part, creisseguts un bric a la dura mas plan educats, coma se fasiá d’aquel temps. Ne’n comptavi una vintena aquest’annada que vos parli.
La vita d’un regent de campanha èra plan diferenta de la d’un regent de vila. Segur los programes e las obligacions pedagogicas se semblavan, mas la vita, l’organisacion, l’implicacion èran plan diferentas.
Me caliá pensar pro lèu d’apervesionar la cantina. Aviam dins lo vilatge una cantina associativa, seccion de l’Amicala Laïca, que noirissiá tots los escolans a miègjorn pagun dintrava merendar chas el. D’aquel temps, los dieteticians e los nutricionistes avian pas enguèra pres lo poder, se minjavan de causas naturalas productas dins la comuna. Cadun portava a son torn sas patatas, son lach, sos legumes, sa polalha, sa tessonalha, sos lapins. Nòstra cosinièra fasiá emb ça qu’arribava. Crompaviam mas lo pan, las conservas, lo peisson, los condiments e ça que trobaviam pas sus plaça. Tant val vos dire : minjaviam mai de micas levadas e de tortièras que non pas de « friands », de congelats e autras salopariás. D-ela fasiá la cosina coma aviá fach per sos petits e degun pensava de se’n plànger. Dins lo Gault e Millau de las cantinas deviàm tocar las tres o quatre estelas.
Me caliá tanben anar crompar lo material de la cooperativa d’escòla que los drollets organisavan e tenian, per s’educar a la gestion de lor vita escolara. Los escolans s’encargavan de la venta, de la reparticion, de la distribucion. Los mai bels fasian la comptabilitat, los responsables èran elegits per un temps. Las amassadas de cooperativa decidavan tanben d’una partida de las activitats de l’escòla. Los jorns ont se deviá discutar de causas importantas, la classa brunzissiá coma un bornat.
Un regent coma iò fasiá tanben sovent secretari de l’Amicala Laïca. La nòstra èra plan viva e productiva. Finançava tot ça qu’èran las activitats peri-escolara, los viatges, las encontradas, la bibliotèca, una partida del material audiò-visual, lo cine-club per l’escòla… Los parents l’i venian volontarament, i èran quite tots. Los qu’obravan aqui sabian ça qu’èra la vita d’una escòla, ganhavan aqui lo dreit de jaupar quand caliá. Aqueus aprenian lo colectiu e viravan l’esquina a l’egoïsme e la paur de l’autre.
A l’escòla, fasiam la jornada contunha : de uèit oras lo matin jusc’a cinc oras del ser quitavi pas los escolans e lo temps de tot plegar, corrijar e de preparar per l’endoman, dintravi pas a l’ostal avant siès o set oras. Mas l’ambient d’aquèla vita de regent-paisan èra talament coconaire que vesiái pas passar lo temps.
Vos cal pas pensar que tot s’anava plan-planier. D’enguladas e de polhadas, n’ai conegudas de rufas de temps en temps. Dins un vilajòt coma lo meu, tot se sap, tot se ditz e de còps, los problemas e los conflicts se reglavan a la lesta. Mas fai partida de la vita de pas estre totjorn d’accòrd o d’aver besonh de tornar botar de causas a lor plaça.
Es tot aquò que se tornava presentar a la broa de setembre.
Fin finala, l’esperavi aquèla dintrada dins un mescladís de confiença, de curiositat e d’enveja e son espèra me preniá lo pensar del matin al ser.

E vesètz brave monde, d’annadas après ma retirada, contunhava de me tafurar la dintrada, coma per me rampelar qu’aurá mon mestier de regent qu’aviái tant aimat serviá pus de res.

Daniel Chavaròcha, aust 2015

La convidada de l'emission del mes d'agost animada per Joan-Claudi Dugros e Jean-Pierre Drilhol sera Clara Murner per parlar de per nos parlar de son còp de còr, lo poeta Paul Froment qu'esita pas a designar coma lo "Rimbaud" occitan."

De escotar sur : http://www.bergerac95.fr/index.php?category/Emissions/Par...

Avis aux amoureux de la nature ou tout simplement aux curieux, le vendredi 14 août à 17 h, c'est à Saint-Estèphe qu'il faudra être !

Randonnée "Sur les traces du lébérou" et des personnages des contes occitans de chez nous en hommage à Pierre Rapeau. Une animation gratuite de l'Union Occitane Camille Chabaneau.