Suite et fin de "Tuar lo pòrc", un texte sur les souvenirs de Bernard Bourgés, traduit en occitan par Maryse Lasjuilliarias de l'atelier de La Chapelle Gonaguet.
Dins l'aprep-miegjorn, ma mair adobava los anchauds emb sau e pebre e los laissava entau quauquas oras per que « tiressen de l'aiga » ;que tròp d'aiga auriá 'gut tendència a gastar la charn.
Mon pair descopava las lonjas de vianda de l'espatla e de la peitrena. Ma sòr e io, èram a l'òbra emb la machina de apchar per aprestar la charn per las saucissas e lo pastis negre. Se'n gardava tanben per far los pastis de fetge de canard, que ma mair sonhava per que fuguessen los melhors. Çò que demorava serviá per la pola grassa que farciriam lo diumenc. La sòr de ma mair era convidada e los cosins tanben a venir tastar los bodins e lo ròstit de còstas.
Mon pair, de queu temps, aviá dòstat la codena de las bendas de gras. Ma sòr e io nos botavam tanleu a esbocinar lo gras de l'eschina e dau ventre ; quò 'ribava tanben que fauguesse desgraissar los ròstits quante nòstre pòrc era mai gras que d'avesat.
La topinassa era sus lo fuòc emb dos litres d'aiga salada dins lo fons per fin que l'auva prenha mielhs la sau que si l'i era botada « a sec ». 'Viron las cinc oras, ma mair l'i botjava las prumieras bassinas de gras que ma sòr e io aviam copat.
Quò 'nava estre lo moment de sonhar lo bestiau e la volalha ; de queu temps, ma sòr e io contunhàvam de copinhar la graissa.
Queu trabalh 'chabat, totjorn ma sòr e io, començàvam de preparar las codenas en las rotlar e en las liar. Mas coma eran graissosas e lenas, ma sòr s'esmalissiá sovent en me reprochar de pas saubre las ligar. Daus uns còps, la laissava se despatolhar tota sola ; mas ma mair avigesse qu'era a ren far, quò durava gaire de temps ! Quò sec me damandava, en petonar, de l'ajudar per 'chabar de sonhar la denada.
A l'ora dau sopar, la taula era de mens en mens embarassada. La graissa fondiá tot suau, la prumiera tornada d'anchauds seriá 'chabada 'viron las nòu oras e la cuecha dau pastis negre dins lo marmiton 'ribava a sa fin.
Mon pair, aprep sopar, anava botar a la sau lo chambon, l'espatla, la ventrescha e lo lard gras.
Ma mair pensava desjà de far la bujada de tots los pelhons utilizats dempuei la debuta. Migrava de far sechar tota quela bujada que lo temps era a la plòia per tota la setmana d'aprep.
Lo dissabde aprep-miegjorn, ma mair cachetava los anchauds emb la graissa dins las topinas. Per las codenas e los grilhons, quò era per l'enser, quante tot seriá plan refregit.
Coma ma sòr, deviá començar de netiar tot çò qu'aviá servit pendent quelas tres jornadas d'einueg mas tanben de contentament de poder minjar, aisat, segon las ocasions e a l'imprevuda, quauques bons bocins de nòstre pòrc.
Sovenirs d'enfança de Bernat Bourgés, dau talhier de La Chapela d'Agonaguet, revirats en occitan per Marisa Lasjuilliarias, animatriça dau dich talhier / Març 2017