Tuar lo pòrc, sieisiema partida
Suite de "Tuar lo pòrc", un texte sur les souvenirs de Bernard Bourgés, traduit en occitan par Maryse Lasjuilliarias de l'atelier de La Chapelle Gonaguet.
D'un còp d' apchador tan exact coma son còp d'uelh era juste, lo Gabí aviá partit la testa e dostat las dents de las maissas.
Mon pair atisava lo fuòc jos la granda marmita onte l'aiga per far cueire la charn daus bodins començava de prener lo bulir.
Aprep aver 'chabat d'uflar la petairòla, estachat lo bocin de canòla e l'aver botada a sechar, pendolhada a-d'un chabron dau chabanon, io rentrava dau boesc per lo fuòc que ne'n i aviá mestier de tres o quatre lenhas en mesma temps per aver de l'aiga chauda a portada de man per 'chabar de far cueire lo disnar. Quauques còps, me 'massava una bufada, quante aviá pas botat lo boesc onte faliá e que quò geinava.
Los budeus bonhavan dins de l'aiga e dau vinagre ; faliá que lo mai important siá fach avant que de passar a taula e quò era quasiment passat una ora.
L'avant velha, ma mair aviá preparat lo bolhon per trempar la sopa, un bolhon de mongetas « lingots blancs », onte aviá bulinat una carcassa de rit qu'aviam començat de tuar un jorn avant « lo Ministre».
Lo Gabí ne'n preniá dos còps e de son dire, era tant bona la sopa de la Noemiá ; segon mon pair, quò era subretot de far chabròu que l'agradava. Fau dire que quante tuavam, mon pair conhava lo robinet au barricon de vin de quilhs bons « ottelos » qu'aviam vendenhats a part, especialament per quela enchaison.
Dins l'aprepmiejjorn, quò era un pauc mai tranquille, nos destaulavam 'viron las tres oras. Per las femnas, i aviá totjorn dau trabalh a la maison e faliá preparar las besunhas per lo l'endoman.
Lo Gabí se'n tornava chas eu per sonhar las bèstias un pauc mai dabora ; aprep, un còp de mai, vendriá balhar la man a chas nos per embodinar e coma quò era dich, demorariá per sopar coma nosautres.
Au moment d'embodinar, lo monde eran pauc que pro rassegurats, migravan que la charn siá pas pro cuecha, que los budeus sián pas solides. Daus uns còps, quò 'ribava qu'aprep aver embodinat « un runle » de quasi 60-70 centimetres, lo budeu s'espetava e la bona besonha tornava tombar dins la bassina onte los bodins desjà olhats e estachats eran bien envertolhats. Ma mair zo 'massava frau que brau mas tot era embarbolicat.
Dau temps que ma sòr eissujava, lo Gabí e mon pair se se bevián una chopina d' « ottelos ». Dins la cosina, quò fasiá chaud e faliá far 'tencion que lo chen, e quitament la chata, anessen pas lerpolhar lo « Mini » que fregissiá dins la granja, en esperar que lo Gabí venha per lo copar l'endoman avant las dietz oras.
Emb tot aquò, passavam a taula 'viron las nòu oras passadas, mas las gògas eran sus lo fuòc ; mon pair e ma mair eran segurs de pas se'n anar coijar avant mianuech, lo temps que las gògas prenhan lo bulh, que cuesan doas oras de temps, qu'àian lo temps de fregir un moment avant que de las tirar dau bolhon, que las botessen a eissurir sus la taula cruberta d'un brave bocin de linçòu, que las enrudelessen bravament per, fin finala, las crubir emb d-un petaçon.
(de segre)
Lien permanent
Catégories : textes des ateliers d'occitan pour adultes
Joan-Pau Verdier e Nicolas Peuch nos informan que lo convidat de l'emission dau diumenc 3 de setembre 2017 a 11 oras sur França Blu Perigòrd sera Pierre Coussy que parlara de la sieisièma edicion dau festenau "Mascaret" que se debanara a Bordeu dau 29 de setembre au 4 de novembre.