Pareis qu'en temps de confinament, fau saber gardar quauques rituaus de la vita vitanta, lo sense de l'umor e l'esper que quò vai chabar un jorn. Laidonc, tòrne prener la pluma per dire çò que pense de tots quilhs afars. Anetz pensar que sei vengut completament paranò, mas crese que tot quò-qui es lo resultat d'una tripla conspiracion, la de Petaçon, de la polalha e de las clòchas de las gleisas. Quò es la venjança de las victimas expiatòrias que ne'n an pro de n'autres. M'explique.

Coma sem lo diumenc de Pascas, començam per las clòchas de nòstras bravas gleisas de Perigòrd. Son embarradas tota l'annada dins los clochiers ; pòden surtir nonmas un còp per an per anar a Roma e tornar en chocolat e perqué far ? Per se far minjar per los goiassons daus òmes o b'etot , per las qu'an mai de chança, se far tornar embarrar dins lo clochier e se far sonar quante lo òmes an mestier de se far baptejar, de se maridar, de passar de l'autre costat ! "Demai, la nuech podem pas durmir, i a totjorn un leberon trapat de correr e de far un brave sabat en dire « Portica-me, portica-me ! ». Parlatz d'una vita ! « A vòstre torn, los umans d'esser embarrats tota l'annada ! E questa annada, serem tranquilas dins nòstras gleisas par Pascas. Veirem ben qui son las clòchas vertadieras ! A quò-qui ! »

La polalha tanben ne'n an lor confle. De'n prumier, las embarram dins de las gabias ( pas totas, sabe que i a daus eslevaires biò) e las fasen poner « coma de las mitralhetas » coma ditz Micheu Chapduelh. "Mas en mai de quò, per Pascas, fau poner daus uòus de totas las talhas o colors, e en chocolat si vos platz, en plastic, emb una surpresa dedins, daus uns còps ! Mancan pas d'idèas, los òmes,  per nos far poner !E per nos granmercejar, a chasque còp que i a una gripa venguda de Castel de las Olas, dau Diable Vert, nos embarran, « per nòstre ben », o b'etot nos tuan segon lo « principi de precaucion », coma si quò era nòstra fauta ! E per n'autres, pas d'autorisacion de surtida una ora per jorn per far de l'exercici, de tot biais sabem pas escriure. « Questa annada, pas de tractament de favor : tot lo monde embarrat, veiretz ben çò que nos fasetz subir, d'annadas de temps !E ben ten ! »

Per chabar, lo vertadier copable, zo sabetz ben, quò es Petaçon. Tots los ans, per Carnaval, los òmes l'accusan de tot, se morrican, risen, se trufan d'eu e fin finala, lo fan cramar, apres un procés que, per comparason, los de l'inquisicion, de la Russia stalinenca eran daus modeles de justicia. Petaçon ne'n a pro d'esser cramat tots los ans, en se sacrifiar per sauvar los òmes. Quò serv de ren ! Tornan far las mesmas chausas ! « Quò vos fai rire de vos morricar un jorn per an ? Riretz mens fòrt quand  portaretz lo mascarat tots los jorns de l'annada ! Voliatz far un passa-charriera e me far cramar au Carnaval de Brantòsme, de Perigüers ? Annulats ! V'autres ?Embarrats ! Bien fach per v'autres! »

Zo vesetz ben, se son ligats contra n'autres ! Quò es una granda conspiracion mondiala ! E de quò-qui, degun ne'n parla !

Anem, bona Pascas tot parier e tenetz vos fiers, quò se chabara ben un de quilhs quatre jorns ! E oblidetz pas de rire, ne'n avem ben mestier !

Denis Gilabert

Fotò: la gleisa fortificada de Braçac