Chas lo medecin
"Bonjorn madama, chabatz d'entrar" çò-ditz lo medecin. "Quò es lo prumier còp que me venetz veire, pasmens, me sembla que vos coneisse...Seriatz pas la brava Mariana dau Tolon ?
- Si-es plan, quò es io. (Poscha ! Poscha !). Desescusatz-me, sei grolauda...Pòde pas mai me plantar de poschar.
- Anem veire quò ». Mariana se desplaça lentament vers la taula d'examens e se sieta en s'escharnir.
- « Oo, me sembla que vòstra eschina vos dòu...Laissatz-me veire quò...Aü ! Mas setz completement blocada, ma paura ! ( lo medecin la paupinha e fai los examens emb son estetoscòpe)
- Laidonc, doctor ?
- E ben ma paura... D'en prumier, per la poscha, vos fau chamjar de veitura e de chaudièra. Lo gasòli, quò es pus possible. Las particulas finas, quò es quò, lo problema.
- Mas avem chamjat la chaudiera a gasòli i a dos ans de quò, mai questa annada, la veitura diesel emb daus filtres e tot e tot ! De mai, nos an balhat doas primas per zo far !
- Oc-es, mas tot quò-qui, quò es de l'istòria anciana, lo vielh monde. Se son trompats. Fau viure emb son temps. Perqué pas botar una chaudiera a bois ? Ne'n fan de bravas, aura. E i a l'electricitat...
- Comprene pas. I a tres ans, volian interdire los fuòcs de bois dins las vilas. Ai barrat ma chamineia. Aura, quò es pròpe ? E l'electricitat, d'onte quò ven ? Lo nucleari ? Lo gas ? Lo petròli ?
- Pausatz tròp de questions. M'avian dich que setz complicada, que setz testuda...Fasetz çò que vos damandan, sens passar vòstre temps a romar ! Quò es per vòstre ben, vos dise !
- E per mon eschina ?
- Per vòstra eschina, sufretz d'una ernia fiscala. Vos fan portar de chausas tròp pesudas tròp sovent.
- A ! L'i avia dich, a mon òme ! L'i avia perpausat de far portar una partida de la charja au querosena daus avions, aus bateus monstruos que trauchan la planeta per nos portar la produccion de las usinas qu'an desluòcalisadas, a las transaccions financiaras. Me disset que « quò es pas possible, sem dins un monde dubert, pas d'entrava a la libertat de circulacion». Laidonc, coma far per me sonhar ?
- Per aquò, i a pas de solucion. Fau se sonhar a la « graissa d'endura ». E portar un gilet rosseu.
- E si fasiam una taxa sur las usinas a gas?çò-ditz Mariana. En França, ne'n druebem una per jorn e sem liders mondiaus! Quò nos fara totplen de sòus, per la transicion energetica, non ?
Denis Gilabert.