L'ivern vai arribar...o pas ?
Queste còp, vau pas vos parlar dau temps que passa. Vos parlarai pas tanpauc de segur dau climat, laisse l'afar a dau monde mai competent, mai fin o mai jòune. Laidonc parlarai de nòstre viscut de tots los jorns : lo temps que vira, coma ditz Micheu Chapduelh, valent a dire las sasons, mai lo temps que quò fai, la meteò.
E ben òc, que oficialament, sem en ivern dempuei lo 22 de decembre. Los que son anats en vacanças a la montanha en decembre, an pogut constatar que de nevia, n'i a gaire en Auvernha o b'etot en Pireneus, que quò gialet pas tròp fort per lo moment e que subretot, en jornada, fasia plan chaud.
Per los, coma me, qu'an dau trabalh de far a talhar los aubres, los nogiers, quand zo fan, an remarcat que l'aubre pura, valent a dire que la seba monta e davala totjorn. De l'ivern, n'avem pas tròp agut lo freg, per lo moment e si quò contunha entau, veirem las flors sur los aubres e sabem bien que « Las flors de genier van pas au panier ». Tot quò-qui es de segur pas bon signe per la natura.
Mas veiqui que, dempuei quauques jorns en Perigòrd, quò giala o pusleu quò gialussa, quò giala blanc si aimatz mielhs, emb un brave temps en jornada. De segur, quò es pas enquera lo moment que quò giale negre, que quò vai tuar la vermina. Me rapele que i a pas tant de temps ( e ben òc, a la debuta de 2012) aviam de la nevia a bodre, talament que daus uns podian pas surtir de chas ilhs daus jorns durant! I a pas tant de temps que las sasons eran mai marcadas. Aura, quò es nonmas la sason d'estiu que es marcada. L'estiu passat fuguet un recòrd absolut de chalor. La darriera de 2019 fuguet plan « banhada » : mon beu pair mesuret la plueja sur tres mes, 458 mm, quò fuguet tanben un recòrd absolut de plueja dins nòstre ranvers. Mas de recòrd de freg ne'n avem pas, ne'n avem pus ; benleu anem batre un recòrd de chalor en ivern, veirem ben, sem enquera pas a meitat. Bon, io que volia pas parlar d'eschaurament climatic, sei ben forçat de l'i venir, totparier...Per parafrasar la vielha poesia francesa de François Villon, tornada prener e chantada per Georges Brassens, La ballade des dames du temps jadis : « Onte son las nevias d'autres còps » ?Esperam lo freg, esperam... E vòlem tanpauc pas de giau tardiu a la prima ! Laidonc, puratz, prejatz, chantatz e dançatz coma los indians si voletz, mas si vos platz,botetz pas de chandela a l'eigleisa, de paur de far montar la temperatura!
Denis Gilabert.