« Los viatges forman la jòunessa », se-ditz. En mai e junh, quò es sovent lo moment que los collegis e liceus fan un viatge lingüistic e culturau en Angleterra , en Espanha...e de mai en mai,quitament dins lo domeni occitan. La setmana passada, un grope de collegians de Sant Cere en Olt vengueren a Perigüers per coneisser la vila, lo monde. Un autre grope de collegians de La Coquilha e de Sent-Abre passeren quatre jorns en region Occitania, a Albi, Tolosa, Carcassona, Fijac. A chasque còp, quò es un vertadier eschange coma lo monde locau, pas dau torisme « fòra-sòu »( hors-sol), o de pura consomacion, que.

Auvir parlar l'occitan dins la vita vitanta

L'idèia es de balhar aus collegians l'occasion d'auvir la lenga en defòra de la familha, daus collegis, de Perigòrd. Trobam totjorn dau monde per far visitar, per reçaubre, per balhar la man. Un collegi e un professor per far un bessonatge e aculhir los eslevas de Perigòrd. Trobam tanben daus engenhors capables de parlar de lor mestier dins de las entrepresas mondialas coma Airbus o Thalès Aleniapace ; una responsabla dau torisme que fai visitar lo Capitòli de Tolosa, un grope tradicionau que fai dançar, chantar ; un concert coma « Brick a Drac » que fai bolegar lo trad coma jamai...Tots quilhs monde balhan sovent de lor temps personau, se fan un plaser de reçaubre los eslevas e de parlar l'occitan naturalament, coma fasem quand vam en Espanha o en Angleterra. E sabetz pas ? Los escolans comprenen e vesen ben qu' avem quauquaren mai en comun. E an la pròba que la lenga es viventa, maisei que es parlada, per dau monde que aurian pas cregut saber parlar. Quitament si quò es pas lo mesme dialecte. Per mielhs coneisser lo pais onte viven.

Una imersion vertadiera

Un daus sovenirs los mai fòrt d'un de mos viatges era lo moment que los collegians d'Albi fagueren visitar la vila en occitan aus Perigòrds. Los collegians eran plan surprès. N'i a d'autres jòunes que parlan la lenga ? En mai de quò, los comprenem! Pensan que ilhs, saubrian pas zo far, quitament pas en francés,mas quò es faus. Un jorn, lor tornaran quela visita en lor far descubrir lo Perigòrd. Vesem ben qu'avem totplen de chausas en comun. Laidonc, perqué pas far doman entau per los grands, coma zo fan dins lo Tarn o b'etot a Tolosa? Perqué pas doman far visitar Perigüers, Sarlat, Brageirac en occitan a los que vòlen ? Benleu una oportunitat de diferenciacion, de torisme « inteligent » e d'emplechs per nòstres jòunes, justament.

Denis Gilabert.