Aujourd'hui, épisode suivant de la nouvelle de Joan Ganhaire où nous rencontrons le commissaire Gaetan Caüsac daus ombradors, survivant d'une maladie grave qui l'a laissé handicapé mais qui conserve intactes son originalité et sa perspicacité. Denis Gilabert

« E Francesco que aima nonmàs lo tangò e lo passo-doble s’era vut foitat per totjorn dins la tropelada daus inhorents e daus vulgars. Quo era ‘chabat. La pòrta se landet e Mestre Pradier culet de dos pas. Fau ben dire que lo prumier còp que d’escotar lo concertò vesetz Gaëtan Caüsac, quò vos fot ‘na chucada. E enquera mai quante eu ven nonmas d’escotar lo concertò per pianò de Scriabin. Sa lonja siloeta magra dins son eternau manteu negre, sos piaus esborrissats, sos grands braç enquera vironejants de sa furor orquestrala, sos uelhs avugles que ne’n vesetz nonmas lo blanc e que obluda la majer part dau temps de clachar de sas clucas negras, i’ a de que far fugir los mai crasnes. Mossur lo Comte, e òc, en mai de quò es comte…se trompet pas de direccion e son det guinhaire se plantet dins lo parpalh dau notari que finalament aviá pas pro culat, anetz, nos i vam, e se desviret vers ‘nautra pòrta tan bela, tan esculptada e tan mau cerada que l’autra, que las autras, vau mielhs dire, Julian, a beure ! Lo comandament era pas necessari. Io era desjà partit querre las tres quatre botelhas d’aiga que anava estuflar dins l’ora a venir e si l’autre notari aviá cregut que anava aver drech a quauque refreschissament, se trombava bra’ment que Mossur lo Comte es pas daus mai convidós. Mas sos quatre litres, los li fau quatre o cinc còps per jorn que, dempuei son operacion, es totjorn assedrat e que eu fai nonmas beure e pissar. Per los uelhs, quo es parier, quo es sa malaudia que ne’n es l’encausa, quo es quitament entau que se son aperceguts que i aviá quauquaren que anava pas. Pareis que i vesiá nonmas sus lo costat o au mitan, sabe pas, l’an passat a l’escaner e li an trobat quela tumor d’una glanda jos lo cerveu que si se la fasiá pas dautar quò auriá pogut lo far venir babòia, mai que l’operacion a pas tròp bien reüssit e que a qua’iment perdut la vuda, l’odorat, lo gost.E quo es aprep que a començat d’aver tot lo temps freg, de tombar sos piaus, de uflar d’un pauc pertot, a era brave lo comissari Caüsac, lo fier comissari Caüsac, la terror daus arcandiers, daus raubaires... » ( De segre)